Viêm điểm bám gân lồi cầu ngoài khuỷu tay

Viêm gân cầu lồi xương cánh tay
a. Viêm gân cầu lồi ngoài xương cánh tay còn được gọi bằng một số tên khác như: Viêm điểm bám gân cơ ngửa cổ tay quay ngắn, viêm mỏm trên lồi cầu cánh tay, khuỷu tay người chơi tennis (tennis elbow), hay khuỷu tay người chèo thuyền,…vv, phổ biến từ 40 – 50 tuổi và phụ nữ tuổi trung niên. Đa phần các trường hợp đều phục hồi, thậm chí có người không cần điều trị mà chỉ cần nghỉ ngơi là khỏi. Tuy nhiên cũng có một số ca viêm điểm bám gân lồi cầu trong xương cánh tay tái phát sau 6 tháng. Bệnh có thể kéo dài từ vài tuần, hàng tháng hoặc nhiều năm.
b. Nguyên nhân gây bệnh thường là do các cơ duỗi cổ tay quay ngắn và ngón tay vận động quá mức, hoặc do các động tác đối kháng ở tư thế ngửa cổ tay khiến căng giãn. Tình trạng này gặp phải khi thực hiện các động tác lặp đi lặp lại hàng ngày trong một thời gian dài như:

Chơi đàn
Đan lát
Thái thịt
Vặn tua vít
Chơi tennis, cầu lông, chèo thuyền…
Ngoài ra, nếu một người đột nhiên thực hiện động tác mạnh lập đi lập lại cũng có thể gây ra chấn thương cho gân cơ, chẳng hạn như không quen sử dụng búa.
Nơi gân bám vào xương vốn dĩ có lượng máu nuôi ít và không đủ, nếu gân hoạt động nhiều dễ dẫn đến thoái hóa và đứt vi thể một số sợi gân. Các vi chấn thương, vết rách nằm giữa gân cơ duỗi chung và màng xương khu vực lồi cầu ngoài là hậu quả của quá trình vận động quá mức cơ này. Tại vị trí bám của gân có chứa tổ chức hạt, khi chúng xâm lấn vào mạc gân, tăng sinh mạch và gây phù nề tạo thành xơ dính.
2.1. Triệu chứng lâm sàng

Cơn đau mơ hồ kéo dài theo cẳng tay, ở vùng lồi cầu ngoài xương cánh tay, có thể lan xuống mu cổ tay;
Đau tự nhiên xuất hiện hoặc khi thực hiện một số động tác như: chạy xe gắn máy, cầm chổi quét nhà, vắt khăn hoặc quần áo, duỗi hay lắc cổ tay, nâng vật nặng như ly nước, mở cửa, …
Đau tăng lên khi làm động tác đối kháng ở tư thể duỗi cổ tay và ngửa bàn tay, hoặc nâng vật nặng;
Giảm khả năng duỗi cổ tay cũng như cầm nắm, tuy nhiên các động tác vận động khớp khuỷu vẫn trong giới hạn bình thường.
Đau có thể kéo dài từ vài tuần đến hàng tháng
Sưng nhẹ hoặc có điểm đau nhói khi ấn tại lồi cầu hoặc cạnh lồi cầu ngoài xương cánh tay.
2.2. Cận lâm sàng
Trong khi các xét nghiệm về viêm và Xquang khớp khuỷu tay bình thường, thì siêu âm gân cơ sẽ phát hiện những tổn thương như:
Kích thước gân to hơn
Giảm đậm độ siêu âm;
Đứt gân từng phần hoặc hoàn toàn;
Lắng đọng calci trong gân;
Vỏ xương tại vị trí bám của gân không đều.

3. Điều trị viêm gân cầu lồi xương cánh tay
3.1. Nguyên tắc điều trị

Tránh thực hiện những động tác có thể làm nặng thêm tình trạng viêm điểm bám gân lồi cầu ngoài xương cánh tay
Chủ yếu là điều trị bảo tồn
Nếu thất bại có thể cân nhắc phẫu thuật
3.2 Vật lý trị liệu
Để làm giảm sự căng cơ duỗi ở nơi bám vào lồi cầu, bác sĩ vật lý trị liệu thường thực hiện các biện pháp như:
Xoa bóp
Sóng ngắn
Kỹ thuật mô mền
Tập các bài tập làm căng cơ để tăng sức chịu đựng và cải thiện gân.
Ngoài ra, có thể băng thun y tế ở cẳng tay (dưới khuỷu tay 2.5 – 5cm) để hỗ trợ cẳng tay khi lao động.